Armut Yetiştiriciliği Hakkında ~ Özar Fidancılık Ve Peyzaj:Bodur Meyve Fidanları,Gemlik Ayvalık Edremit Zeytin Fidanları Süs Bitkile
Özar Fidancılık Ve Peyzaj:Bodur Meyve Fidanları,Gemlik Ayvalık Edremit Zeytin Fidanları Süs Bitkile: Armut Yetiştiriciliği Hakkında

31 Temmuz 2009 Cuma

Armut Yetiştiriciliği Hakkında

Armut Yetiştiriciliği (Pyrus communis)

Ülkemizin hemen bütün bölgelerimizde armut yetiştiriciliği yapılmaktadır. Armut ağacı daha çok dikine gelişir ve taç bir piramit şeklini alır. Armut ağacının dunu çok serttir. Bu sabeple mobilyacılıkta az da olsa kullanılmaktadır.

Armutlarda kök genel olarak derinlere gider ve tohumdan yetiştirilen bitkilerle kazık kök teşkil eder. Dallar odun ve meyve dalları olarak iki çeşittir. Meyve dalcıkları, topuz, kargı, dalcık, çıtanaktan oluşur. Genç dalcıklar erken meyveye yatarlar.

Armutlarda yaprak, sürgün ve çiçek olmak üzere üç tip göz bulunur. Sürgün gözleri daha çok dalcıkların uçlarında tepe tomurcuğu halinde oluşur. Meyve gözleri az sayıda ve dalcıkların uçlarında olur. Çiçek durumu hüzmedir. Çeşide göre 5-8-15 çiçek bulunabilir. En çok görülen çiçek açılma şekilleri; İlk olarak tepe çiçek açılmakta, bundan sonra ise en alttan başlamak üzere yukarıya doğru çiçeklenme devam eder.Bir diğer açılma durumu en son tepe çiçeğinin açması veya huzmede ilk olarak alttaki çiçekler açılmakta sonra tepe çiçek sonrada bu iki kısım arasında kalan çiçekler açmaktadır.

Bu yüzden tozlayıcı diploit çeşitler arasından seçilmeli, karşılıklı birbirini tozlayacak çeşitler arasında melezlemede kısırlık olmamalı, çiçek açma zamanları aynı olmalı, meyveye başlama yılları birbirine yakın olmalı, periyodisite bakımından bir sakınca olmamalı, tozlanmayı sağlamak için yeterince arı olmalıdır. Armutlarda kromozom sayısı normal olarak 2n=68’dür. Diploit elma çeşitleri düzgün şekilli, yüksek oranda çimlenen yüksek oranda çiçek tozu verir. Triploit çeşitlerde ise bu oran düşmektedir. Armutlarda kendine kısırlık ve melezlenmeden kaynaklanan kısırlıklar meydana gelmektedir. Ayrıca armutlarda partenokarpi ( tohumsuz meyve oluşumu ) eğilimi fazladır. Çekirdek analizinin iyi yapılmadığı çeşitlerde görülmesi kaçınılmaz olur. Yıllara, bakım şartlarına göre bu eğilim değişmektedir.
Armut Çeşitleri

Yazlık Çeşitler; Akça armudu, Hacı Hazma armudu, Göksulu armudu, Mustafa bey armudu, Tokat armudu, Coscia-Precose (Koyşa), Dr. Jule Guyot armudu, Williams armudu, Kışlık Çeşitler Ankara armudu, Düşes armudu, Pas Krasan armudu, Beurree Clairgeau armudu, Beurree d’Anjou armudu.
İklim İstekleri

Armut ılıman iklim bitkisidir. Kuzey yarım kürede 55 enlem derecesinden yukarı çıkamaz. Soğuklara karşı elmaya göre daha az dayanıklıdır. Armut ağacı, -25 ile -30 C kadar dayanabilir. Ancak uzun süren şiddetli soğuklarda, özellikle toprağı nemli yerlerde, ağaçlarda ve sürgün uçlarında donmalar görülür. Genel olarak armut hava nisbi nemini fazla önemsemez. Hatta meyvenin olgunlaşması safhasında havanın kuru olması istenir. Genellikle, 7 C altında 1000-2000 saat soğuklama (vernalizasyon) ihtiyacı duyar. Yeteri kadar soğuklama isteği karşılanmamış bitkilerde çiçeklenme devresi uzun sürer ve çiçek açılmaları düzenli olmaz.
Toprak İsteği

Armut toprak bakımından fazla seçici olmamakla beraber, toprak ne kadar derin, geçirken, sıcak ve besin maddelerince zengin olursa ağaçların gelişmeleri de o kadar iyi ve verimleri yüksek olur. Çok kuru, az derin ve taşlı topraklarda meyveler biçimsiz ve fazla kumlu, çok ağır ve nemli topraklarda sofralık yetişen armutlar etleri kaba ve tatları yayvan olmaktadır.
Armudun, Çoğaltılması ve Anaçları

Kültür çeşitlerinin üretilmesinde armut tohumlarının ekilip çoğaltımının yapılması fazla heterozigot olmasından dolayı mümkün kılmamaktadır. Çeliklerde köklenme güçtür. Bu yüzden kültür çeşitlerinin çoğaltılmasında aşılı fidanlar kullanılır. Armut anaçları; Toprak çeşitlerine göre kullanılan anaçlar; Derin, geçirken orta tip topraklarda Armut çöğürü, Derin ve kuru topraklarda Ahlat, Az derin ve orta nemli sıcak topraklarda Ayva anacı, Az derin kumlu ve kuru topraklarda Alıç, Meyve kalitesine göre kullanılan anaçlar; Orta kalitede Armut çöğürü ve Ahlat, Yüksek kalitede meyve için Ayva ve zayıf gelişen çeşitler için Armut çöğürü, Ağaçlara verilecek şekil ve boylara göre; Yüksek boylu ağaçlar için, Armut çöğürü, Orta boylu ağaçlar elde edebilmek için, Ayva ve Ahlat, Küçük boylu ağaçlar için, Ayva, Çok küçük boylu ve saksıda yetiştirmek için, Alıç anaçlar kullanılır.
Bahçe Tesisi

Kıraç yerlerde armut bahçesi kurulurken, tohumundan elde edilen kültür çeşitlerini aşılayarak toprağa dikilmesi yapılmalıdır. Sulama imkanlarının bulunduğu yerlerde 1-3 yaşlı aşılı fidanlar tesis edilir. Tohumla tesiste tohumlar 45-90 gün 0-4 C katlamaya tabi tutulur. Sonrada 1-1.5 cm derinliğe 3 er tohum atılarak ve sonradan bunların seyreltilmesiyle kuvvetli çöğür bırakılmalıdır. Tohum ekimi erken baharda yapılır. Dikim zamanı, sonbahar veya ilkbaharda dikilir. Yetiştiricinin isteğine göre kıraç yerlerde asma ve bademlerde karışık olarak dikilebilir. Nemli bölgelerde ayva anacı 3-4 m aralıklarla dikilir. Orta boy ağaçlar için, 4-6 m ve armut çöğürleri için, 8-12 m aralıklarla dikim yapılmalıdır. Kurak bölgelerde ahlat anacı üzerinde bu mesafeler daha geniş tutulmalı, 20m sıra arası,10 m sıra üzeri aralıklar bırakılmalıdır.
Armut Bahçelerinde Yıllık Bakım İşlemleri
Toprak İşlemesi


Toprak işlemenin esas amacı, su kaybını ve erozyonu önlemektir. Bu yüzden daimi ve geçici örtülü toprak işleminin yapılması tercih edilmektedir. Böylece yağışlar sağnak halinde geldiği zaman toprak kaybı önlenmiş olur. Geçici örtülerde, ilkbaharda örtü bitkileri üzerinden diskaro geçerek toprağa gömülmesi sağlanır. Bu işlemden sonra yüzlek olarak sonbahara kadar toprak işlemesine devam edilmelidir. Kışlık bitki örtüsü olarak ekilebilecek bitkiler; Buğday, çavdar, kışlık fiğ, kırmızı tırfıl, yonca ve yabani otlar. Daimi örtülü toprak (yığma metodu), Bu yöntemle biçilen çayırlar ağaçların diplerine 1.5 m yarı çapındaki bir alana 20 cm yükseklikte yığılmakta ve yığılanlara budama artıkları, yapraklar ve diğer her türlü bitki artıkları da atılmalıdır. Bu yöntemle toprağın organik ve anorganik maddelerce zengin olması uzun süre korunur. Ayrıca düşen meyvelere de yatak görevi görür. Meyilli arazilerde ekonomik setleme sistemleri uygulanmaktadır.
Sulama

İklim ve torak şartlarına göre değişik olmasıyla birlikte, Mayıs’tan itibaren Eylül sonlarına kadar sulama işlemi devam eder. Ağaçların isteklerine göre 10-20 günde bir sulamanın tekrarlanması gerekir. Sulamada daha çok salma ve yağmurlama sistemlerinin kullanılması ile,diğerlerine göre maliyeti fazla ancak ekonomik su kullanımı ve yüksek verimin artmasını sağlayan Damlama sulama tercih edilmesi gerekir.
Gübreleme

Azot, fosfor ve potasyum armut için önemli elementlerdendir. Verimlilikleri ve gelişmeleri üzerine çok etkilidir. Ahır gübresi ise hem bu elementlerin bir kısmını sağlamak hem de toprağın fiziksel özelliklerini düzeltmek için büyük önem taşır.

3 yılda bir sonbaharda dekara 3-4 ton ahır gübresi verilmeli ve ton başına 15kg süper fosfat katılmalıdır. Ayrıca her yıl Şubat ve Mart aylarında ağaç başına 250-500 g saf azotlu gübre verilmelidir. Potasyum noksanlığında hafif potas desteklemesi yapılmalıdır.
Budama

Gerektiğinden fazla büyümesine ve yukarıda yeniden dallanarak ikinci bir tacın oluşmasına engel olmak gerekmektedir. Duruma göre ağaçlara piramit, değişik doruk dallı veya palmet şekilleri verilebilir. Önemli olan ağacın fazla boylanmamasıdır. 5-6m den fazla tacın yükselmesi zararlılarla savaşı ve meyve toplama işini güçleştirir. Budama yaparken erkenden meyveden düşmesi engellenmeyecek biçimde düzenli yapılmalıdır.
Seyreltme

Meyve seyreltmesi daha çok verim yılarında yapılmaktadır.Bir çiçek durumunda iki meyve kalacak biçimde veya 20-30 yaprağa bir meyve düşecek şekilde bir seyreltme yeterlidir. Seyreltme el ile ve derimden 2-3 hafta önce yapılır. Az verim yıllarında seyreltme hiç yapılmaz.
Herekleme

Meyve ağırlıklarından dolayı dal kırılmalarını önlemek için, hereklerle destekler yapılır. Hereklemede bu sayede hem bitki verim ve kalitesi artar yani derim bakımından da önem taşır.
Hasat Önü Dökülmeleri Önleme

Armutlarda derimden önce dala tutunmaları iyi olmayan çeşitlerde meyve dökülmelerine sebep olur. Bunu önlemek için hormonlar uygulanır. NAA ile NAd ‘in 10-20 ppm’lik konsantrasyonları ve hazır preparatlar uygulanarak hasat önü meyve dökümü engellenir. Derim önü meyve dökümünü önlemek için hormon püskürtülen ağaçların derim zamanını geçirmemek gerekir. Hormonlar ağaçlara derimden 5-7 gün önce veya meyvelerin ilk dökülmeye başladığı zaman uygulanır.
Hasat (Derim)

Armutlarda hasat elle yapılır. Hasat sırasında meyveler sapları ile kopartılmalı, toplanan armutlar astarlanmış sepetler içerisine zarar vermeden dikkatlice konulmalıdır. Derim, yazlık çeşitlerde sabah erkenden, kışlık çeşitlerde ise meyvelerin üzerindeki çiğ kuruduktan sonra yapılır. Hasat işlemi üç kez tekrarlanmalıdır. Hasat olgunluğuna ulaşan meyvelerin kabuğunun taban rengine, meyvenin daldan ayrılma durumuna, meyve eti sertliğine ve tam çiçeklenmeden olgunluğa kadar geçen süreye göre belirlenir.Armutlarda genel olarak taban kabuğu rengi yeşildir.
Seçme, Boylama ve Ambalaj

Kasalar içersinde ambalaj evlerine getirilir, burada sağlamlık, şekil, renk ve kalitelerine göre bir seçmeye tabi tutulur. Sonra meyveler iriliklerine göre boylara ayrılır ve daha sonrada ambalaj kaplarına konulur.

Bu işler küçük işletmelerde el ile büyük işletmelerde ise makinelerle yapılır. Bu şekil daha çabuk ve daha ucuza mal olur. Armutlarda kalite sınıflarına ayırma ve boylama Türk Standartlarına göre yapılır. Buna göre sofralık elmalar ekstra, birinci sınıf ve ikinci sınıf olmak üzere iki kalite sınıfına ayrılır. Kalite sınıflarının hiç birinden kurtlu ve çürük meyveler bulunmaz, ancak meyvenin görünüşüne zarar vermeyen 2 cm uzunluğunda ve 1 cm2 alanı geçmeyen kabuk özürlerine izin verilir. İkinci sınıfta %10 ‘i geçmemek şartı ile kurtlu ve çürük meyvelere tolerans tanınmıştır. İster hemen pazara sevk edilecek olsunlar ister saklamaya alınsınlar elmaları boylamadan sonra hemen ambalajlamak en iyisidir. Ambalaja meyvelerin kağıtlanmasıyla başlanır. Kağıtlara sarılan armutlar sandıklar içersine yanları üzerine gelecek şekilde ve diyagonal olarak yerleştirilir. Armutlar 30×50 cm boyutundaki sandıklarda 30 cm derinliği geçmemesi şartı ile sandıklara dizilirler.
Depolama

Armut çeşitlerinin en iyi saklama sıcaklıkları birbirinden farklıdır. Uzun bir saklamanın yapılabilmesi için sıcaklığın -0.5,-0.6 C olması gerekir. Armut yeme olumunda genel olarak -3 C donarlar. Onun için sıcaklığın korunması gerekir. Depolarda saklanan armutların yüksek kaliteli olması için depodan çıkardıktan sonra satışa sunulmadan önce 18-21 C ve %80-85 nem miktarı olan bir yerde olgunlaşmaları beklenmelidir. Sonra satışa arz edilebilirler. Adi saklama koşullarında armutlar hava nisbi nemi yüksek tutmak tehlikeli olabilir. Nemin %70 ‘de tutulması yeterlidir. Soğuk hava depolarında ise bu %90 olabilir.
Verim

Armut çöğürü ve ahlat üzerinde ağaçlarda meyve miktarı 15-20 yaşa kadar artar ve bu yaşta bir ağaçtan ortalama 100-150 kg ürün alınır. Bundan sonra meyve verimi azalır. Ayva anacı üzerinde erken meyveye yatan ağaçlar 15-20 yaş arasında tam verim çağına ulaşırlar ve ortalama 25-50 kg ürün verir. 20 yaştan sonra verim alır.



Armut için Daha fazla bilgi ve Armut Fidanı temin etmek için bize ulaşın...

Arif Arslan
Orman Mühendisi

Özar Fidancılık ve Peyzaj

Tel:0536 966 36 09
0506 659 76 96

Adres:Adnan Menderes Mah. Atatürk Cad. Sanayi Kavşağı No:2 Merkez/Osmaniye

0 yorum: